Reflü hastalığında beslenme nasıl olmalı sorusuna cevap vermeden önce dilerseniz reflü nedir kısaca ondan bahsedelim. Reflü, çok yaygın bir durumdur. Alt göğüs bölgesi çevresinde dahili olarak hissedilen, mide yanması olarak bilinen yangılı bir ağrı ile karakterizedir. Mide asidinin gıda borusuna geri kaçmasından kaynaklanır. Reflü haftada iki kereden fazla ortaya çıktığında teşhis edilir.
- Reflü, aynı zamanda mide ekşimesi , asit hazımsızlığı veya piroz olarak da bilinir.
- Asitik mide içeriğinin bir kısmı yemek borusuna geri döndüğünde olur.
- Reflü, alt göğüs bölgesinde genellikle yemek yedikten sonra yanan bir ağrı oluşturur.
- Yaşam tarzı, obezite ve sigara içmek genelde reflü sebebidir.
- İlaç tedavileri en sık kullanılan tedavidir ve reçeteli ilaçlarla tedavi edilebilir.
Mide, gıdaların parçalanmasına ve bakteriler gibi patojenlere karşı korunmasına yardımcı olmak için güçlü bir asit(hidroklorik asit) içerir. Midenin astarı, güçlü asidi korumak için özel olarak uyarlanmıştır, ancak özofagus (yemek borusu) korunmamaktadır. Kas yüzeyi normalde yiyecekleri mideye götüren ancak yemek borusuna geri bırakmayan bir vana görevi görür. Fakat mide kapağı başarısız olduğunda ve mide içeriği özofagusa geri döndüğünde, mide yanması gibi reflü semptomları hissedilir. Reflü hastalığı, Batı ülkelerinde nüfusun yaklaşık yüzde 20-30’unu etkileyen en yüksek oranlara sahip hastalıklardan biridir. Eğer şikayetler sonucunda hastada reflü yoksa, kronik mide ekşimesi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Hepimiz bazen bazı yiyecek ve içeceklerle ilişkili olarak mide yanması yaşayabiliriz. Hastalığa neden olan ve tekrarlayan asit reflüsü, bazen bilinmeyen nedenlerle her yaştan insanda görülür. Genellikle nedeni bir yaşam alışkanlığından kaynaklanabilir.
Reflü Risk Faktörleri:
- Şişmanlık
- Sigara içmek (aktif veya pasif)
- Yüksek tuz alımı
- Düşük lifli beslenme
- Düşük fiziksel egzersiz seviyeleri
- Astım, kalsiyum kanal blokerleri, antihistaminikler, ağrı kesiciler, sedatifler ve antidepresanlar için kullanılan ilaçlar da dahil olmak üzere bazı ilaçlar
- Alkol veya kafein alımı
Reflü Belirtileri
Reflü, genellikle aynı ana semptomu üretir: Mide ekşimesi. Mide yanması bir rahatsızlıktır, yemek borusunda görülür ve göğüs kemiği alanının arkasında hissedilen bir yanma durumudur. Kişi yatarken ya da eğildiğinde genellikle kötüleşir. Birkaç saat sürebilir ve yemek yedikten sonra daha da kötüleşir. Mide yanması ağrısı boyuna ve boğaza doğru ilerleyebilir. Bazı durumlarda boğazın arka kısmına mide sıvısı ulaşabilir; acı veya ekşi bir tat bırakabilir.
Eğer mide yanması düzenli olarak meydana geliyorsa (haftada iki veya daha fazla) buna reflü hastalığı sebep olmaktadır.
Bazı belli başlı reflü semptomları şunlardır:
- Kuru, kalıcı öksürük
- Hırıltı
- Astım ve nükseden pnömoni(zatürree)
- Mide bulantısı
- Kusma
- Boğaz rahatsızlıkları (Boğazda acı, ses kısıklığı veya larenjit)
- Yutma sırasında zorluk ya da ağrı
- Göğüs veya üst karın ağrısı
- Diş erozyonu
- Ağız kokusu
Reflü Hastalığı Olan İnsanların Kaçınması Gereken İçecekler
Reflü semptomlarının iyileşmesi, esasen semptomları tetikleyen şeyleri öğrenmek ve onlardan kaçınmaya bağlıdır. Bazı gıdaların asit reflüsü oluşturması çok daha muhtemeldir.
Semptomlar, rahatsız edici gıdaları yedikten hemen sonra ortaya çıktığı için, semptomların nedenini daraltmak genellikle oldukça kolaydır. Reflülü hastanın içtikleri şeyi düşünmesi önemlidir. Yeme alışkanlıklarını değerlendirirken genellikle içecekler göz ardı edilir. Bazı içecekler, reflü tetiklemeye gelince en büyük suçludur.
Alkol
Reflü hastalığında beslenme konusunda uzak durulması gerekenlerin başında alkol gelmektedir. Alkol, mideyle besin borusu arasındaki valfi daha da rahatlatır ve mideyi daha fazla asit üretmeye teşvik eder. Gazlı ve alkollü içeceklerde bulunan kabarcıklar midede genişler. Bu, sfinkter(büzgen) üzerine baskı oluşturur ve mide asidini ve mide içindeki gıdaları yemek borusuna geri itebilir.
Kafeinli İçecekler
Kafein asit geri akışını artırır. Özellikle; kahve, çay ve soda. Bu içeceklerin kafeinsiz çeşitlerine geçilmesi semptomları en aza indirmeye yardımcı olabilir.
Çikolata
Çikolata hem kafein hem de kakao içerir ve her ikisi de reflü semptomlarını artırır. Sadece çikolatalı şekerlemeler değil, aynı zamanda sıcak kakao veya sıvı şekilde çikolata da tetikleyici olabilir.
Narenciye Suları
Portakaldan veya greyfurt gibi turunçgillerden yapılan meyve suları asit bakımından yüksektir. Bu içecekler mide asidini de artıracağından reflüyü kötüleştirebilir.
Reflüden Şikayetçi Olan İnsanların Tüketebileceği İçecekler ve Yiyecekler
Zencefil Çayı
Reflü hastalığında beslenme için faydalı olabilecek besinlerin içerisinde zencefil yer almaktadır. Zencefil, doğal bir karın ağrısı ilacıdır ve mide asidi üretimini azaltmaya yardımcı olabilir. Tatlandırıcı olarak biraz bal içeren, kafeinsiz zencefil çayı en iyisidir. Ancak zencefilli gazozu tercih etmek akıllıca olmayacaktır çünkü karbonatlıdır ve kafein içerebilir. Ayrıca, çoğu ticari zencefilli gazoz yeterince doğal zencefil içermeyebilir.
Yoğurt
Süt ürünleri bazen reflü semptomlarını azaltabilir. Asit reflüsü olan insanlar, sade bir kase yoğurdun içine biraz ekleyerek tüketebilirler. Hem boğazları yumuşatır hem de mideyi rahatlatır.
Süt
Reflü için, az yağlı ya da yağsız süt çeşitleri yardımcı olabilir, ancak yüksek yağ içeriği semptomları kötüleştirebilir. Badem sütü de asit düzenlemede etkili olabilir, çünkü alkalindir ve asidi nötralize edebilir.
Ayrıca Belirtileri En Aza İndirmeye Yardımcı Olmak İçin Bazı Yollar Şunlardır:
- Dehidrasyondan kaçınmak
- Yeterli miktarda sıvıyı gün boyunca belirli aralıklarla tüketmek
- Gece atıştırmalıklarını bırakmak
- Bir şeyler yedikten ve içtikten sonra dik durmak, uzanmamak
- Genel olarak; gazlı içeceklerden, acı ve baharatlı yiyeceklerden ve kızartmalardan uzak durmak, tamamen beslenme düzeninden çıkarmak
Ayrıca Reflüden Kurtulmak İçin Yaşamınızda Değiştirmeniz Gerekenler:
- Sigarayı ve her türlü tütün ürününü bırakmak
- Alkolü azaltmak veya tamamen bırakmak
- Yüksek yastıkla uyuma alışkanlığı edinmek
- Gerekiyorsa kilo vermek
Ne Zaman Bir Doktora Görünmek Gerekecektir?
Reflü tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Bazı durumlarda, bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve tetikleyicilerin önlenmesi ile evde kolayca kontrol altına alınabilir. Reflünün şiddetli semptomları, ilaç kullanılmasını veya nadir durumlarda cerrahi gerektirebilir. Bir kişide reflü semptomları yoğun şiddetle ve sık görülüyorsa, doktorlarını ziyaret etmelidir. Doktor doku üzerinde daha ciddi bir hasar oluşup oluşmadığını görmek için yemek borusunu incelemek isteyebilir.
Dilerseniz laktoz intoleransı hakkındaki yazımızı da inceleyebilirsiniz.